Zomerconcerten Gica: Bortnianski & Tsjaikovski

De aankomende zomerconcerten van Gica zullen in het teken staan van kerkmuziek uit Rusland en Amerika. In dit rijke en diverse programma zullen we openen met rijkdom van de soms overweldigende, soms ingetogen Russische koormuziek. We zingen werken van Bortnianski, Tsjaikovski en Rachmaninov. Na de pauze is het de beurt aan de veelzijdige religieuze muziek uit Amerika, waarbij we werken zingen van o.a. William Billings en Eric Whitacre. In aanloop naar onze concerten laten we u graag kennis maken met de muziek en componisten die op het programma staan.

Aflevering 1: Bortnianski & Tsjaikovski

De Russische koormuziek heeft een lange en bijzondere traditie. Aangezien het gebruik van instrumenten in de Russisch orthodoxe kerk van oudsher verboden is, speelt het koor een bijzondere rol in de Russische kerk. Hierdoor werden componisten uitgedaagd een bijzondere en eigen stijl van koormuziek te ontwikkelen. Twee van deze componisten die wij op het programma hebben staan, zijn Bortnianski en Tsjaikovski.

Bortnianski

Dmitri Bortnianski (1751-1825) staat vooral bekend om zijn bijdrage aan de Slavische koormuziek. Bortnianski was afkomstig uit Oekraïne en studeerde aan het conservatorium in Sint-Petersburg en later ook in Italië (Venetië en Modena). Daarom vinden we in zijn muzikale werk zowel oosterse als westerse invloeden terug. In 1779 keerde hij terug naar Sint-Petersburg, waar hij vervolgens vele composities schreef (waaronder meer dan 100 religieuze werken, cantates en hymnen). Tegenwoordig worden vooral zijn koorwerken uitgevoerd. Een van deze werken is het Kol Slaven, een gedragen kerkelijk lied waarmee wij ons concert zullen openen. Dit werk ging de hele wereld over en behoort tot zijn bekendste composities.  Vervolgens zullen we het Koorconcert nr. 23 ten gehore brengen. Bortnianski was dé componist bij uitstek die het koorconcert in Rusland op de kaart zette en zijn koorconcerten werden ongekend populair in Rusland en ver daarbuiten.

Tsjaikovski

Met Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893) maken we een sprong in de tijd en belanden we in de late Romantiek. Hij was een van de eerste Russische componisten die internationaal doorbrak. Zo stond hij regelmatig in Amerika op de bok als gastdirigent. Hij schreef zes symfonieën, tien opera’s, vele pianowerken, strijkkwartetten en vioolmuziek. Ook staat hij bekend om zijn balletmuziek, waaronder Het Zwanenmeer en De Notenkraker, twee werken die nog vaak worden uitgevoerd. Verder had Tsjaikovski een bijzondere interesse voor de Russisch-orthodoxe kerk, waar hij regelmatig een dienst bijwoonde. Deze interesse leidde onder andere tot het componeren van kerkelijke koorwerken. Van Tsjaikovski zullen wij delen zingen uit de Liturgie van Sint Johannes Chrysostomus (op. 41). Hieronder kunt u het gehele werk beluisteren. Hij schreef dit werk in 1878 voor a capellakoor. Het bestaat uit 15 delen en duurt in zijn geheel ongeveer 50 minuten. Helaas zingen we niet de hele Liturgie; we moeten ook tijd over houden voor andere iconen van de Russische kerkmuziek. Wij beperken ons tot de delen 11 (Dostoyno yest; Het is goed U te zegenen) en 13 (Oche nash; Onze Vader). De muziek heeft een rustige en gedragen sfeer en de harmonieuze klanken hebben een kalmerende werking en spreken zo van de zielenrust die te vinden is het geloof in God.

https://www.youtube.com/watch?v=XNXyxQVJCGs 

 

Cyrillisch

Wij zullen al deze werken uit de Russische koormuziek uiteraard in het Kerk-Slavisch ten gehore brengen. Het is voor ons koor een hele uitdaging om het Cyrillische schrift te lezen en te zorgen voor een correcte uitspraak. Gelukkig zijn er bij het concert programmaboekjes beschikbaar met een Nederlandse vertaling!

 

Concertdata

De concerten zullen plaatsvinden op vrijdag 29 juni (Oosterwolde) en zaterdag 30 juni (Groningen). Hopelijk tot dan!