Deze winter geeft studentenkoor Gica voor het eerst in lange tijd een kerstconcert. De concerten vinden plaats op 21 december (Oosterwolde) en 22 december (Groningen). Onze concerten staan in het teken van Duitse kerstmuziek, met werken van onder andere Schütz, Bach en Mendelssohn. Om alvast een beetje in de stemming te komen, publiceren we de komende tijd een serie interessante achtergrondinformatie over de prachtige muziek die wij voor u gaan zingen.
Aflevering 2: Felix Mendelssohn
Jakob Ludwig Felix Mendelssohn Bartholdy (1809-1847) was een Duitse componist, pianist, organist en dirigent in de vroege romantiek. Hij schreef symfonieën, pianomuziek, kamermuziek, concerto’s, maar ook opera’s en toneelmuziek. Noemenswaardig is dat Mendelssohn Bach, die in de vergetelheid was geraakt, weer onder de aandacht van het publiek bracht. In 1829 gaf hij een succesvolle uitvoering van de Matthäuspassion. Dit was de eerste uitvoering van dit werk sinds het overlijden van Bach in 1750.
Mendelssohn kwam uit een rijke Joodse familie, die in 1816 protestants gedoopt werd. Vanaf zijn zesde had hij pianoles, eerst van zijn moeder. Op zijn dertiende had hij al verschillende stukken gecomponeerd. Omdat hij uit een rijke familie kwam, had hij een privéorkest tot zijn beschikking. Al op vijftienjarige leeftijd componeerde hij zijn eerste symfonie.
Felix Mendelssohn studeerde filosofie en geschiedenis aan de universiteit in Berlijn. Hij had verschillende banen als muziekdirecteur en kapelmeester en hij reisde veel. Zo werd hij in Europa bekend als componist, dirigent en solist. Zijn vele bezoeken aan Engeland waren een belangrijk onderdeel van zijn carrière. Daar werden veel van zijn grote werken voor het eerst uitgevoerd.
In de laatste jaren van zijn leven was de gezondheid van Mendelssohn slecht. Zijn laatste bezoek aan Engeland in 1847 en het overlijden van zijn zus in datzelfde jaar zorgden voor nog meer spanning. Overwerkt en uitgeput overleed hij op 2 november 1847 aan een hersenbloeding, slechts 38 jaar oud.
Stijl
Schumann noemde Mendelssohn ‘de Mozart van de negentiende eeuw, de meest briljante musicus, degene die het meest duidelijk door de tegenstellingen van de tijd heen kijkt en die voor het eerst verenigt’. Deze twee punten karakteriseren Mendelssohn: zijn technisch meesterschap en de interpretatie van eerdere componisten, terwijl hij ook de aspecten van de vroeg romantische melodieën erkende en ontwikkelde. Zijn stijl wordt wel vaak conservatief genoemd. Hij hoefde geen aandacht te trekken met revolutionaire veranderingen. Zijn stijl is op die manier klassiek, maar voortreffelijk gecomponeerd.
Oratoria: Elias, Paulus en Christus
Met zijn twee oratoria Paulus (1836) en Elias (1846) gaf Felix Mendelssohn het Duitse oratorium een enorme impuls. Belangrijk was ook zijn herontdekking van Bach. De oratoria zijn sterk door Bach geïnspireerd. Mendelssohn was echter nog met een derde oratorium bezig toen hij overleed: Christus. Hier zullen wij bij ons kerstconcert delen uit zingen. Het werk was nog onvoltooid. Het hadden drie omvangrijke delen over de levensloop van Jezus Christus moeten worden: de geboorte, het lijden en de wederopstanding. Alleen van de eerste twee delen is materiaal overgeleverd. Wij zullen vanzelfsprekend delen uit het eerste deel, de geboorte, zingen: Da Jesu geboren ward, Wo ist der neugeborne König der Juden en Es wird ein Stern aus Jacob aufgehn.
